Transilvanija – vekovni čuvar saksonske arhitekture

Rumunska regija Transilvanija postala je omiljena turistička destinacija pre svega zbog mistične priče o grofu Drakuli, surovom rumunskom plemiću koji je svoje neprijatelje kažnjavao nabijajući ih na kolac. Mit o Vladu Cepešu bio je inspiracija irskom piscu Bremu Stokeru da napiše roman „Drakula“, čiji je glavni junak danas najpoznatiji vampir na svetu. Rumuni su, sa druge strane, na najbolji mogući način iskoristili popularnost Stokerove knjige kako bi promovisali svoju kulturno-istorijsku zaostavštinu. Međutim, obilazak Transilvanije nikako nije samo vezan za intrigantnu priču o grofu krvopiji. To je zemlja prelepih šuma i planina, ali i zemlja koja vekovima ljubomorno čuva svoju srednjevekovnu baštinu, stare gradove, dvorce i tvrđave, žive svedoke turbulentnih istorijskih dešavanja, koji prkose vremenu i ratovima duže od 8 vekova. Nigde na planeti nećete naići na oblast sa većim brojem potpuno očuvanih srednjevekovnih naselja i građevina.

Nakon što su se iz severozapadne Evrope doselili u Transilvaniju u drugoj polovini 12. veka, Sasi, poznati kao odlični trgovci i zanatlije, nametnuli su lokalnom stanovništvu svoju kulturu, običaje i način života. Taj saksonski uticaj i danas je primetan i to najviše u arhitekturi očuvanih srednjevekovnih gradova. Upravo su tako očuvani srednjevekovni gradovi i glavni razlog što se Transilvanija razvila u veoma popularnu destinaciju među turistima koji iz svih krajeva Evrope hrle u ovu istorijsku pokrajinu.

Kluž Napoka, glavni i najveći grad Transilvanije, pravi je magnet za zaljubljenike u saksonsku arhitekturu. Epicentar svih kulturnih dešavanja u Klužu je Trg ujedinjenja, prostor okružen palatama koje su na ovom mestu nicale tokom 18. i 19. veka. Dominantno arhitektonsko zdanje na trgu je velelepna Crkva Svetog Mihaila, podignuta u 15. veku, karakteristična po gotskom stilu gradnje. Najveće blago crkve čine njene freske, ikonopisane takođe u 15. veku. Crkveni zvonik impozantne visine od 50 metara podignut je polovinom 19. veka. Muzej oružja i galerija Muzeja umetnosti i slikarstva nalaze se na istom trgu, u velelepnoj baroknoj palati iz 18. veka. Sa centralnog gradskog trga uske ulice srednjevekovnog grada pružaju se u različitim pravcima, a jedna od njih vodi do Trga muzeja, gde je, između ostalog, smešten i Muzej istorije Transilvanije. Tu je i Obelisk Franca Ferdinanda, koga je grad dobio na dar od ovog austrijskog vladara lično. Ukoliko Vam i to nije dovoljno, pa želite da nastavite sa istraživanjem istorijskog jezgra grada, zasigurno ćete naići i na Krojačevu kulu i ostatke odbrambenih bedema.

Brašov su u 12. veku izgradili Saksonci i utvrdili ga bedemima kojima je staro gradsko jezgro i danas opasano. Unutar odbrambenih zidina, inače kompletno restauriranih pre nekoliko godina, nalazi se jedan veliki „arhitektonski muzej pod vedrim nebom“, čije eksponate čine građevine gotskog, baroknog i renesansnog stila gradnje. Simbol grada je Crna crkva, tipičan primerak gotike, podignuta u drugoj polovini 15. veka. Crkva je prepoznatljiva po najvećem zvoniku u Rumuniji, visokom 65 metara. U njenoj bogatoj riznici naročitu pažnju privlače vredne rukotvorine iz Anadolije, kao i ogromne orgulje sačinjene od čak 4.000 cevi. Svoje ime nosi po i danas vidljivim tragovima gareži koji su ostali na spoljnoj fasadi nakon velikog požara krajem 17. veka. Na padinama Karpata, tik iznad Brašova, nalazi se najveća turistička atrakcija Transilvanije, Drakulin zamak Bran.

Segešvar (Sigišoara) se smatra jedinim srednjevekovnim gradom u Evropi koji je u potpunosti očuvao svoju autentičnost. Staro gradsko jezgro presecaju uzane kaldrimisane ulice i prolazi, a krase ga srednjevekovni dvorci i crkvena zdanja. Stara Sigišoara nikla je na temeljima naselja koje su podigli još Rimljani. Danas predstavlja najočuvaniji građevinski kompleks saksonske arhitekture u Evropi. Zato ne čudi podatak da godišnje ovde prodefiluje više stotina hiljada turista iz čitavog sveta. Naravno, ovaj grad, najveći biser Transilvanije, turistima je najpoznatiji kao mesto rođenja Vlada Cepeša, pa se svuda mogu pronaći suveniri, posteri i ugostiteljski objekti posvećeni čuvenom rumunskom grofu, a posebna atrakcija je poseta kući u kojoj se rodio, kao i mističnoj Drakulinoj sobi za mučenje u sklopu Istorijskog muzeja. Ovaj muzej smešten je u Kuli sa satom, koja je najveći simbol grada.. Kula je podignuta 1556. godine  kao jedna od ukupno 9 kula izgrađenih u razdoblju od 14. do 16. veka. Sa svojih 64 metara visine predstavlja dominantnu građevinu starog dela Sigišoare. Inače, svih 9 kula, napravljenih da štite grad od neprijatelja, savršeno su očuvane i danas predstavljaju svojevrsne turističke atrakcije. Unutar zidina starog grada nalaze se i tri prelepe crkve, od kojih dve sa izraženim gotskim elementima ostavljaju bez daha svakog prolaznika: Crkva Dominikanskog manastira iz 13. veka i Crkva Svetog Nikole, poznata i pod nazivom Crkva na brdu, sagrađena u 14. veku. Još mnogo je srednjevekovnih objekata u Sigišoari koji svojom lepotom plene pažnju turista, ali o njima nekom drugom prilikom. Srednjevekovni grad Sigišoara od 1999. godine nalazi se na UNESCO-voj listi svetske kulturne baštine.

Kada se već nađete u Transilvaniji, nikako nemojte propustiti da posetite gradić Sibinj (Sibiju)  koji je zbog svojih kulturno-istorijskih znamentiosti 2007. godine bio počastvovan titulom evropske kuluturne prestonice, kao i varošicu Bijertan čija crkva-utvrđenje sa izraženim gotskim, baroknim i renesansnim arhitektonskim elementima zadivljuje svojom lepotom.